“Handen liegen niet. Het onder­bewustzijn spreekt altijd mee.”

Donald Trump

Wie de politieke invloed van handmotoriek analyseert, kan niet om de huidige Amerikaanse president heen. Middendorp: ‘Hij entertaint echt met zijn lichaamstaal. Met wild wapperende handen suggereert Trump chaos, om vervolgens met scherp naar beneden snijdende zijkanten te onderstrepen dat hij daarin wel even orde zal scheppen. Hij hakt in feite met zijn handen knopen door. Hij gebruikt ook vaak een priemende wijsvinger om een punt te maken of een beschuldiging richting iemand te uiten, zoals naar journalisten. Met opengesperde handpalmen symboliseert Trump vaak een verdedigingslinie tegen een door hem benoemd kwaad: ‘Ho, let op, dit is zeer beangstigend en ik ga dit voor jullie tegenhouden.’’

Angela Merkel

De lichaamstaal van de Duitse Bondskanselier oogt als Trumps tegenhanger. Middendorp: ‘Zij polijst haar handgebaren en zet vaak haar vingertoppen in een ruit tegen elkaar. Zo vormen ze samen een kooitje. Dat heb ik in mijn choreografie gebruikt: een vingerkooi waarin ik met filmtrucs mensen vang. Merkel probeert met gecontroleerde, trage handbewegingen wat lijzig de gezamenlijkheid te onderstrepen van haar aanpak van problemen. Ze probeert met haar handen iedereen bij elkaar te houden: ‘We gaan dit samen oplossen.’ Het ziet er hyperbewust uit, maar ook ongenaakbaar. Zeker als ze naast machomannen staat. Soms komt er een vuist aan te pas. Dan nog oogt dat gebaar alsof ze een suikerklontje fijnknijpt. Nooit agressiever.’

Emmanuel Macron

De Franse president Macron heeft volgens Middendorp een mediterrane manier van bewegen. ‘Hij is vrijer met zijn handen, vlecht ze vaak in elkaar, om ze weer elegant los te trekken. Je ziet een zuidelijk temperament. Er gebeurt echt iets bij hem. Soms onderstreept hij ieder woord met een nieuw gebaar. Hij mimet chic. Zijn stevige handdruk met Trump ging twee jaar geleden viraal. Macron hield Trump even in een houtgreep. Je zag witte knokkels. Het heeft iets ongemakkelijks en duisters om wereldleiders met gebarentaal elkaar en hun achterban zo te zien bespelen.’

Lees het hele artikel hier. HandsON is vanaf 3 oktober te zien op www.nederlandsedansdagen.nl.